De feestdagen zijn een periode van gezelligheid, samenzijn en het sturen van kerstkaarten naar familie, vrienden en relaties. Omdat steeds meer mensen zich bewust zijn van hun ecologische voetafdruk, groeit de vraag naar duurzame kerstkaarten snel.

Maar wat zijn nu eigenlijk duurzame kerstkaarten? Waar kun je ze kopen, waar let je op en wat zijn de verschillen ten opzichte van traditionele kaarten? Hier vind je alle antwoorden op alle belangrijke vragen rondom duurzame kerstkaarten, ik heb wat leuke feiten voor je, cijfers en inzichten uit betrouwbare bronnen. Je ontdekt welke materialen worden gebruikt bij Grafiquelien, hoe je ze herkent, of kerstkaarten duurzaam echt milieuvriendelijk zijn, welke opties je hebt voor verzending en waarom steeds meer mensen de voorkeur geven aan milieuvriendelijke alternatieven voor hun kerstgroet.

Duurzame kerstkaarten onderscheiden zich van reguliere kerstkaarten door de focus op het beperken van milieu-impact tijdens het hele productie- en verzendproces. Ze worden geproduceerd met zoveel mogelijk aandacht voor mens, dier en milieu. De milieuwinst zit vooral in het beperken van boskap, het hergebruiken van restmateriaal en het minimaliseren van schadelijke stoffen tijdens productie en afbraak.

• Materiaal: De kaarten bij grafiquelien bestaan uit gerecyclede enveloppen, biotop papier of natuurkarton met FSC keurmerk. En ik gebruik minimaal plastic. Ik koop de kaarten zorgvuldig in. Dit bespaart grondstoffen en voorkomt onnodige kap van bomen. Je ziet in de enveloppen ook een mooie spikkel terug, waar je kunt zien dat het papier is gemaakt uit oude materialen. De wenskaarten worden in Nederland, en soms ook in Duitsland geproduceerd. Zowel de materialen als de productie hebben daardoor een lage footprint.
• Productieproces: Zodra het kan, kies ik voor een CO2 compensatie, zo stimuleer ik bij de drukkerijen dat er groene stroom, weinig water en minder energie wordt verbruikt.
• Afbreekbaarheid: Het plastic gooi je goed weg door het weg te gooien bij het restafval. Het milieuvoordeel zit ‘m in de productie van de zakjes. Of gebruik de doosjes waarin ik de kaarten verstuur, of de zakjes nog een keer. Zo heb je zelf ook nog een beetje invloed.

Duurzame kerstkaarten dragen bij aan minder afval en meer circulariteit, waardoor ze een logische keuze zijn voor iedereen die de kerst groen wil vieren.

Een kerstkaart duurzaam produceren begint bij de materiaalkeuze. Er zijn een aantal populaire materialen die bijdragen aan de duurzaamheid van de kaart:

• Gerecycled papier: Papier dat al een leven heeft gehad als krant, kantoorpapier of verpakkingsmateriaal. Dit scheelt in het gebruik van ‘verse’ bomen en energie in het productieproces.
• Landbouwafval (zoals PaperWise): Papier gemaakt van resten als plantenstengels, gras en bladeren die na de oogst op de akker blijven liggen. Dit benut bestaande reststromen zonder extra belasting voor natuur en milieu. Wat ik hier zelf niet zo goed aan begrijp, is dat dit landbouwafval uit verre landen moet komen, en dat ze zichzelf toch duurzaam kunnen noemen. Ik ben nog niet helemaal overtuigd en hou het dus bij Biotop en Natuurkarton.
• Groeipapier: Papier waarin zaden zijn verwerkt. Na het lezen kan de kaart in de aarde, waaruit bloemen, kruiden of zelfs groenten groeien. Hierdoor blijft er geen afval over en voegt de kaart zelfs iets toe aan de biodiversiteit.
• Composteerbare inkt: Inkt op waterbasis, plantaardige of sojaboon-inkt die geen schadelijke stoffen achterlaten in het milieu.
• Kraftpapier of bio-top papier: Robuuste, onbewerkte papiersoorten, vaak ongebleekt, gemaakt van gerecycled materiaal.

Deze materialen zijn stuk voor stuk uitgezocht op hun geringe milieu-impact: ze zijn biologisch afbreekbaar, makkelijk te recyclen, en gebruiken minder grondstoffen dan regulier papier. Bij veel leveranciers kun je ook de envelop duurzaam kiezen, wat het geheel compleet maakt. Bij Grafiquelien kies ik voor een hele mooie gerecyclede envelop, die in Nederland wordt gemaakt.

Steeds meer winkels en webshops bieden duurzame kerstkaarten aan, waarbij het aanbod jaarlijks groeit. Bij Grafiquelien bestel je duurzame kerstkaarten. Als je eerder bij mij hebt gekocht, heb je hier dus onbewust al voor gekozen. Als je in Nederland, Belgie en Duitsland woont, dan kun je gemakkelijk bestellen via deze webshop. Kijk gerust tussen de mooie kerstkaarten collectie. Woon je buiten Nederland, Belgie of Duitsland, dan is het gemakkelijk bestellen via mijn etsyshop.

Let altijd op de genoemde materialen en keurmerken in de productinformatie. Hierdoor weet je zeker dat je kerstkaart duurzaam is.

Er zijn diverse herkenningspunten waarmee je kerstkaarten duurzaam kunt onderscheiden van gewone kaarten, zowel in de winkel als online:

• FSC- of PEFC-keurmerk: Dit keurmerk garandeert dat het papier afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen of gerecyclede bronnen.
• Vermelding van gerecycled, landbouwafval (PaperWise), groeipapier of andere duurzame materialen.
• Biologisch afbreekbare of plantaardige inkt: Vaak aangegeven op de verpakking of in de webshop.
• Duidelijke communicatie over CO2-reductie, composteerbaarheid of recyclebaarheid.
• Milieuvriendelijke verpakking: Kartonnen verpakkingen zonder plastic, ecopapier of zelfs geen extra verpakking.

Webshops tonen deze informatie vrijwel altijd bij het product, terwijl je in fysieke winkels kunt letten op keurmerklogo’s, materiaalbeschrijvingen en duurzaamheidssymbolen op de verpakking. Wees alert op termen als ‘eco’, ‘bio’, ‘FSC’ en ‘100% gerecycled’, en controleer zo nodig de website van de fabrikant voor details. Zo weet je zeker dat je kerstkaart duurzaam is.

Mijn drukkerij voorziet mij (nog) niet van een FSC keurmerk voor op de wenskaarten, omdat dit nog niet mogelijk is. De kaarten zijn wel degelijk, en al meer dan 15 jaar duurzaam geproduceerd.

De kerstkaarten zijn verpakt in papier, bio plastic, of plastic dat op een zo goed mogelijke manier is geproduceerd. Bio-plastic moet gewoon bij het restafval. Al is het niet van plastic gemaakt, blijft het niet langdurig mooi, en de plakranden blijven niet goed plakken. Daarom kun je bij mij beide varianten aantreffen. Het is natuurlijk wel een goede ontwikkeling.

Het verschil tussen een milieuvriendelijke en een reguliere kerstkaart zit in meerdere punten:

• Grondstofgebruik: Duurzame kerstkaarten gebruiken geen ‘virgin’ houtpulp, wat betekent dat bossen gespaard blijven en bestaande materialen worden hergebruikt of reststromen worden benut.
• Productieproces: Bij duurzame kaarten wordt gebruikgemaakt van energiezuinige machines, groene stroom en een lage CO2-uitstoot. Ook wordt water- en energieverbruik geminimaliseerd.
• Milieuvriendelijke inkten: Minder chemische stoffen, metalen en schadelijke verbindingen worden gebruikt, waardoor afbraak of composteren eenvoudig en schoon verloopt.
• Recyclebaarheid en composteerbaarheid: Deze kaarten zijn probleemloos te recyclen of kunnen zelfs op de composthoop, zonder dat er plastic of toxische resten overblijven.
• Verpakking en verzending: Veel duurzame kerstkaarten zijn plasticvrij verpakt en worden CO2-neutraal bezorgd.

Bij Grafiquelien verpak ik alles zorgvuldig, hergebruik ik waar dat kan en maak ik nuchtere keuzes in alles. Ik gebruik plastic, alleen als dit in winkels staat waar de luchtvochtigheid hoog is bijvoorbeeld. Dat scheelt namelijk weer beschadigingen. Ruim 98% is plasticvrij.

Een traditionele kerstkaart bestaat vaak uit nieuw houtpulp, is soms glanzend afgelakt of voorzien van plastic glitters/folie en bevat zware metalen. Hierdoor is zo’n kaart moeilijk te recyclen, niet composteerbaar en belastend bij verbranding.

De prijs voor een duurzame kerstkaart ligt gemiddeld iets hoger dan voor een reguliere kaart. Voorbeelden:

• Bij duurzame kaarten start de prijs vaak vanaf €2,50 per stuk bij kleinere formaten en oplages (50-100 stuks) en zakt naar €1,95,€1,50 bij grotere hoeveelheden.
• Het formaat bij Grafiquelien is gevouwen 15×15, dat is een groter formaat dan de gemiddelde kaart en wordt met enveloppen geleverd.  De grafiquelien kerstkaart is daarom logischerwijs ook iets hoger geprijsd, en wordt ook als luxer ervaren.
• Groeipapier- of handgemaakte kaarten met zaden kosten doorgaans €1,60 – €2,10 per stuk, afhankelijk van oplage, formaat en ontwerp.
• Reguliere kaarten zijn soms al te koop vanaf €0,50 – €1,00 per stuk, zeker bij grotere sets of in de supermarkt.

Het prijsverschil komt door de hogere kosten van duurzaam materiaal, kleinere productieaantallen en het gebruik van milieuvriendelijke inkten en energie. Toch kan het prijsverschil afnemen bij aanbiedingen of grotere volumes, zoals bij zakelijke bestellingen. Zeker bij het afwegen van milieuwinst en uitstraling wegen veel mensen liever een paar dubbeltjes extra op tegen een schoner milieu.

De opmars van duurzame kerstkaarten is duidelijk zichtbaar. In 2023 is het aandeel duurzame kaarten in het totaalverkoop bij sommige webshops al gestegen tot meer dan 30%. Belangrijke redenen voor deze trend zijn:

• Steigend milieubewustzijn: Meer consumenten kiezen bewust voor minder afval en minder impact op het klimaat.
• Creativiteit en originaliteit: Ideeën als groeipapier of handgeschept papier zorgen voor een unieke uitstraling die de ontvanger verrast – de kaart kan uitgroeien tot bloemenperk in de tuin!
• Maatschappelijk verantwoord: We willen bijdragen aan minder boskap, minder CO2-uitstoot en eerlijke arbeidsomstandigheden.
• Bedrijfsethiek: Steeds meer bedrijven kiezen ervoor om duurzame kerstkaarten te versturen naar collega’s en relaties als blijk van hun MVO-strategie.
• Persoonlijk en op maat: Veel duurzame kerstkaarten zijn handgemaakt of naar wens te personaliseren met naam, logo of persoonlijke boodschap.

De verschuiving richting kerstkaarten duurzaam is dus geen hype, maar een logisch gevolg van grotere interesse in milieuvriendelijk consumeren, en de wens om ook tijdens de feestdagen rekening te houden met de planeet. Sinds de start van Grafiquelien doe ik alles al zo duurzaam mogelijk. Ik vind het echt fantastisch dat ook bedrijven en consumenten dit steeds meer weten te waarderen.

Naast het kiezen voor een kerstkaart dat milieuvriendelijk is geproduceerd en verpakt, kun je hier nog op letten met het verduurzamen:

• Enveloppen van gerecycled of ecopapier: Bij Grafiquelien lever ik de kerstkaarten met enveloppen. Dit zijn gerecyclede enveloppen die in Nederland worden geproduceerd. Dit is heel bijzonder, omdat er niet zoveel enveloppenmakers meer zijn in het land en doorgaans de enveloppen van ver komen.
• Plasticvrije verzending: Kaarten worden bij Grafiquelien plasticvrij verzonden. Bestel je meerdere kaarten? Dan kan het zijn dat de kaarten in een bioplastic worden verzonden. Zie je toch plastic in de verzenddoos? Dit is hergebruikt plastic, en niet iets dat ik zelf heb aangeschaft.
• CO2-neutrale post: Bij Grafiquelien verzend alles via PostNL. PostNL bieden CO2-neutrale verzending, waarbij de uitstoot tijdens het vervoer gecompenseerd wordt met duurzame projecten.
• Handmatig bezorgen: Wanneer mogelijk kun je de kaarten zelf, lopend of fietsend, bij bekenden langsbrengen.
• Digitale kaart: Een volledig digitale kerstwens per e-mail, WhatsApp of als e-card is de meest milieuvriendelijke keuze voor wie papiergebruik volledig wil vermijden. Let wel op, digitaal is misschien wel papiervrij, maar alles wat digitaal verzonden wordt moet op een server worden opgeslagen. Ook dit kost veel stroom.

Door ook kritisch te kijken naar het verzenden, maak je de hele kerstwens extra duurzaam en geef je een compleet groene boodschap af.

Enkele interessante feiten die de potentie van kerstkaarten duurzaam weergeven:

• Een reguliere kaart zorgt voor gemiddeld 140-200 gram CO2-uitstoot. Duurzame varianten kunnen die uitstoot tot 50% terugbrengen.
• In Nederland worden jaarlijks naar schatting 160-180 miljoen kerstkaarten verstuurd. Stel dat  10% hiervan duurzaam is, betekent dat een besparing van 2600 bomen per jaar, uitgaande van 15 kaarten per boom.
• Bloeikaarten zorgen niet alleen voor minder afval maar leveren extra biodiversiteit op via de bloemen die eruit groeien.
• Veel winkels en webshops rapporteren een jaarlijkse groei in de vraag naar milieuvriendelijke kerstgroeten van meer dan 10% per jaar; MVO Nederland noemt deze trend ‘groene kerst’ een blijvende ontwikkeling.

Het verduurzamen van de kerstkaart kan dus impact hebben op nationaal niveau, en zorgt voor zichtbare milieuwinst.

Zijn duurzame kaarten altijd bruin, saai of minder mooi?

Zeker niet! Duurzame kerstkaarten zijn net zo kleurrijk, divers en creatief als gewone kaarten. Kijk eens tussen bovenstaande duurzame kerstkaarten. Ik heb een gevarieerd aanbod aan duurzame kerstkaarten. Ik laat het drukken op prachtig, stevig biotop papier of natuurkaton, waardoor de uitstraling luxe en feestelijk blijft.

Kan ik duurzame kerstkaarten laten personaliseren of bedrukken met logo?

Vrijwel alle aanbieders bieden personaliseren aan. Je kunt een logo, eigen ontwerp of zelfs een persoonlijke boodschap toevoegen aan je duurzame kerstkaart. Handgeschreven vrienden- en familiegroeten worden het meest gewaardeerd, maar ook digitale personalisatie is mogelijk. Neem gerust contact met mij op.

Hoe kan ik checken of mijn kaart composteerbaar is?

Bekijk het materiaal van de kaart: deze zou moeten bestaan uit natuurlijke vezels en geen plastic, glitters of folielagen bevatten. Kies voor producten met duidelijke info over composteerbaarheid of vraag het na bij de aanbieder.

Is digitaal versturen altijd milieuvriendelijker?

Digitaal versturen bespaart papier en energie in productie en distributie, maar de daarvoor benodigde datacenters en stroomgebruik zijn ook een belasting voor het milieu. Voor enkele kaarten aan familie of vrienden is digitaal versturen meestal duurzamer, maar bij honderden kaarten voor bedrijven is een duurzame fysieke kaart vaak milieuvriendelijker. Het ligt er ook aan of de digitale kaart wordt weggegooid, of dat deze bewaard blijft in de mailbox.

Hoe weet ik of een kerstkaart milieuvriendelijk of duurzaam is?

Controleer of de kaart gecertificeerd is met FSC- of PEFC-keurmerk en of in de productinformatie vermeld staat dat het om gerecycled, landbouwafval of groeipapier gaat. Vraag bij twijfel altijd om meer informatie aan de aanbieder. De wenskaarten en kerstkaarten bij Grafiquelien hebben het FSC keurmerk.

Zijn duurzame kerstkaarten altijd duurder?

Niet altijd: ze kunnen duurder zijn in kleine oplages, maar door schaalvoordeel en acties is het prijsverschil soms klein bij grotere bestellingen. De meerwaarde zit vaak in de positieve milieu-impact en uitstraling.

Waarom kiezen bedrijven vaak voor kerstkaarten duurzaam?

Dit past bij Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) en onderstreept de groene boodschap richting personeel en klanten. Bovendien worden ze steeds beter gewaardeerd door ontvangers: onderzoek geeft aan dat 73% van de Nederlanders een duurzame boodschap belangrijk vindt.

Wil je jouw kerstwens nog milieubewuster maken? Kies voor kerstkaarten van Grafiquelien. Bestel kaarten ruim van tevoren. Zo voorkom je haastleveringen met extra CO2-uitstoot, en moedig ontvangers aan de kaart op te hangen, te hergebruiken of te composteren. Geef als bedrijf een extra donatie aan een groen doel per kaart, of kies enkel voor digitale verzending als je milieubelasting minimaal wilt houden.

Duurzame kerstkaarten, en zeker die van Grafiquelien, zijn de perfecte keuze voor wie kerst wil vieren met aandacht voor de wereld van morgen. Of je nu kiest voor groeipapier, landbouwafval, gerecycled papier of een digitaal alternatief: elke bewuste keuze helpt. Let op keurmerken, materialen en productiewijzen, en deel je kerstwens op een manier waar zowel de ontvanger als de planeet blij van wordt!